Biografie

Jochem Uytdehaage melde zich bij het NK Allround van 1998 aan de nationale top. Hij werd dat kampioenschap derde achter winnaar Jelmer Beulenkamp en Carl Verhijen. Ieder volgend seizoen ging zijn prestatie een stapje omhoog met een zilveren medaille in 1999 bij het NK Allround, een nationale titel 10.000 meter in 2000 en in 2001 goud bij het NK Allround en deelname aan de internationale allround kampioenschappen.

In het Olympisch seizoen 2001-2002 werd alles anders. Zijn prestatie bij het NK Afstanden in november 2001 in Groningen vielen nog zwaar tegen met een 11e plaats op de 1500 en een 5e op de 5000 meter. Later die maand zou hij echter al zijn eerste World Cup medaille veroveren en bij het EK Allround in januari 2002 had hij zijn vorm te pakken. In het Duitse Erfurt won hij goud voor land- en teamgenoot Carl Verheijen. Zijn topvorm moest nog komen.

Al op de eerste dag van de Winterspelen in Salt Lake City sloeg Uytdehaage toe. In een wereldrecord snelde hij naar Olympisch goud op de 5000 meter. De 1500 meter was niet zijn beste afstand, maar in deze vorm werd hem ook op deze discipline kansen toegedicht. Dit bleek niet onterecht, want hij verbeterde het wereldrecord en na hem dook alleen de Amerikaan Derek Parra nog onder zijn tijd. Met goud en zilver op zak kon hij op de 10.000 meter de beste presterende schaatser op de Winterspelen worden na Ard Schenk. Deze druk werd hem niet teveel, want ook op de 10.000 meter versloeg hij alle concurenten. Tevens verbeterde hij het wereldrecord tot 12.58,92 en hiermee werd hij ook de eerste man die deze afstand binnen 13 minuten voltooide.

Het seizoen sloot Uytdehaage in Heerenveen in stijl af met een gouden medaille bij de WK Allround. Een jaar later ging alles niet meer zo vanzelf als het gouden seizoen 2001-02. Bij de NK Afstanden raakte hij niet op het podium en met een achtste plaats op het NK Allround wist hij zich zelfs niet eens te plaatsen voor het EK en WK Allround. Zijn enige twee World Cup overwinningen aan het eind van het seizoen en een wereldtitel 5000 meter maakte het seizoen nog enigzins goed.

Ieder volgend seizoen werd steeds een beetje minder en toen Uytdehaage in september 2004 een ernstig ongeluk kreeg met zijn auto werd gevreesd voor zijn carrière. De NK Afstanden vielen logischerwijs in het water, maar voor EK Allround was hij weer op tijd fit. In een kolkend Thialf wist hij nog net Sven Kramer achter zich te houden in het eindklassement. Het werd Kramer zijn eerste internationale senioren medaille en Uytdehaage zijn laatste.

Vlak voor het WK Allround 2007 maakte Jochem Uytdehaage bekend te stoppen met schaatsen. In een vol Thialf werd hij tijdens het WK Allround middels een ereronde door de aanwezigen afgezwaaid.

Machiel Smit, 28 december 2013

Zie SportGeschiedenis.nl voor historische en recentere filmbeelden van Jochem Uytdehaage.